საგანმანათლებლო ბლოგი არის ინფორმაციის კვლევის, ორგანიზების, შეფასებისა და კომუნიკაციის საშუალება .აქ არის განთავსებული ტესტები მუსიკაში, ხელოვნებაში. მოსასმენი მასალა, შემაჯამებელი დავალებების ნიმუშები, დამხმარე მასალები მუსიკის, ხელოვნების პედაგოგებისთვის და სხვა. ელექტრონული რესურსი საშუალებას აძლევს მოსწავლეებს ,კოლეგებს და მუსიკით და ხელოვნებით დაინტერესებულ პირებს აქტიურად ჩაერთონ სასწავლო პროცესის მიზნების მიღწევაში.
Saturday, May 18, 2019
მე-8 კლასელთათვის...
ბაროკოს სული...ეს არის ეპოქა მუსიკალური ხელოვნების ისტორიაში, როცა პოლიფონიური და ჰომოფონიურ-ჰარმონიული სტილი ერთმანეთს შეერწყა, ამ ეპოქის გამოჩენილი კომპოზიტორები არიან: ი.ს. ბახი, გ.ფ. ჰენდელი, ა. ვივალდი და ა.შ.
ორგანი ი.ს. ბახი- ,, ტოკატა და ფუგა"
ი.ს. ბახი- ბრანდენბურგის კონცერტი
ი.ს. ბახი - ,,მათეს პასიონი"
გ.ფ.ჰენდელი - ორატორია ,,მესია"
გ.ფ.ჰენდელი- ,,მუსიკა წყალზე"
ა. ვივალდი- ,,ზაფხული''
ა.ვივალდი- ,,შემოდგომა"
გისურვებთ ბედნიერებას!
Wednesday, May 15, 2019
მოვუსმინოთ კლასიკურ მუსიკას....
მე-7 კლასელთათვის
ფერენც ლისტი-,,უნგრული რაფსოდია"
ჯონ ლენონი და პოლ მაკარტინი- Yesterday
პ.ჩაიკოვსკი მე-4 სიმფონია
წარმატებები!!!
Tuesday, May 14, 2019
მოსწავლეთათვის!
დიაგნოსტიკური ტესტი მუსიკაში , მე-9 კლასელთათვის
1.მიუთითეთ საქართველოს რომელი კუთხის სიმღერებისთვისაა დამახასიათებელი
კრიმანჭული:
ა) ქართლ- კახური სიმღერები;
ბ) ხევსურული
სიმღერები;
გ) გურულ-აჭარული სიმღერები;
დ) თუშური სიმღერები.
2.ქვემოთ ჩამოთვლილი სიმღერებიდან შეარჩიეთ გმირულ- პატრიოტული ხასიათის ყველა სიმღერა:
ა) ,,ხასანბეგურა“
ბ) ,,ჰერიო“
გ) ,,გაფრინდი შავო მერცხალო“
დ) ,, ქართველო
ხელი ხმალს იკარ“
ე) ,,ყანსავ ყიფიანე“
3.ქვემოთ ჩამოთვლილი სიმღერებიდან შეარჩიე
ყველა ქალაქური სიმღერა:
ა)
,,ერთხელ ვიხილე“
ბ) ,,წინწყარო“
გ)
,,სულიკო“
დ)
,,ციცინათელა“
ე
) ,,ცანგალა და გოგონა“
4. სიმფონიური ორკესტრის ქვემოთ
ჩამოთვლილ საკრავებში, მოძებნეთ ყველა სპილენძის
ჩასაბერი საკრავი:
ა) ვალტორნა
ბ) კლარნეტი
გ)საყვირი
დ)ტუბა
ე) ფაგოტი
ვ)ტრომბონი
5. ვენის კლასიკური
სკოლის წარმომადგენლები არიან:
ა) ფ. შუბერტი; ბ ) ვ.ა. მოცარტი;გ) ფ. ლისტი;
დ) ი. ჰაიდნი;
8. გამოტოვებულ
ადგილში ჩაწერეთ, ქალის სასიმღერო
ხმის მართებული თანმიმდევრობა( მაღალი
ხმიდან- დაბალ ხმამდე):
ა) ქალის მაღალი სასიმღერო
ხმა----------------------
ბ) ქალის საშუალო
სასიმღერო ხმა--------------------
გ) ქალის დაბალი სასიმღერო ხმა----------------------
გისურვებთ წარმატებას!
Monday, May 6, 2019
მეთოდიკა ...
მოსწავლის მუსიკალური მონაცემების შემოწმება და განვითარება
სტუდენტის სახელმძღვანელო,რომელიც გამოიცა 2016 წელს , წარმოადგენს საგანმანათლებლო რესურს, რომელიც შემუშავდა საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს განათლების ხარისხის განვითარების ეროვნული ცენტრის „პროფესიული კვალიფიკაციათა განვითარების ხელშეწყობის პროგრამის“ ფარგლებში.
მოსწავლის მუსიკალური მონაცემების დადგენა
მხოლოდ ერთი შემოწმებით შეუძლებელია. ვფიქრობთ,
სასურველი იქნება, შემოწმება მოხდეს წელიწადში ორჯერ ან
სამჯერ. სასწავლო წლის დასწყისში განვსაზღვრავთ, როგორია
ბავშვის მუსიკალური მონაცემები ამ ეტაპზე, დავსახავთ
მონაცემთა განვითარების გეგმას და შევიმუშავებთ საჭირო
მეთოდებს; სასწავლო წლის შუაში დავადგენთ, როგორ განვითარდა ბავშვის მონაცემები ამ დროისთვის
და რა დამატებითი სამუშაოებია ამ მხრივ ჩასატარებელი, მესამე შემოწმებისას, სასწავლო წლის ბოლოს,
დავადგენთ - მივიღეთ თუ არა შედეგი, რომელიც მიზნად გვქონდა დასახული. მონაცემების შემოწმებისას,
ბავშვი თვლის, რომ მას გამოცდა უტარდება, ამიტომ იწყებს ნერვიულობას. აქედან გამომდინარე,
მოსალოდნელია, რომ მან თავისი მონაცემები სრულყოფილად ვერ წარმოაჩინოს. შემდგომში,
მეცადინეობების პროცესში, თანდათან იწყებს მუსიკალური მონაცემების გამოვლენას. შემოწმებისას,
ალბათ, ყურადსაღებია რიტმისა და ბავშვის გონიერების გამოვლენა, რადგან ზოგჯერ მუსიკალური სმენა
„ფარულ მდგომარეობაშია“ და მეცადინეობების შემდეგ თანდათან იჩენს თავს.
წყობით-მელოდიური სმენის განვითარებისთვის მნიშვნელოვანია სანოტო ანბანის ცოდნა.
მხედველობითი აღქმა სმენითი აღქმის ერთგვარ მყარ საყრდენს წარმოადგენს, რაც იძლევა საშუალებას,
ვაკონტროლოთ საჭირო ბგერების მუსიკალური სიმაღლე. ნოტების მხედველობითი აღქმა მელოდიის
სმენით წარმოდგენას იწვევს და მისი აღქმის საფუძველს წარმოადგენს. მუსიკის სწავლებისას ბავშვს
ეუფლება კილოს შესატყვისი განწყობა, რომელიც განსაზღვრავს მის მიერ მუსიკალური სიმაღლის სწორ
აღქმასაც და რეპროდუქციასაც.
შეუძლებელია ნოტების კითხვით ამა თუ იმ ბგერის ხმით
სწორად აღება, თუ შინაგანი სმენით არ გვაქვს წარმოდგენილი
წინამორბედ ტონებთან ბგერის მიმართება. შინაგანი სმენის განვითარების შესანიშნავი მეთოდია დაფაზე დაწერილი მელოდია დაიმახსოვრონ მოსწავლეებმა და
შემდეგ, შეძლებისდაგვარად, ზეპირად შეასრულონ იგი. ასევე შედეგიანი მეთოდია დაფაზე დაწერილი
მელოდიის მერყევ ბგერაზე გაჩერება, მოსწავლის მიერ ამ მელოდიის დაბოლოება და სხვ.
სმენის განვითარებისთვის მნიშვნელოვანია გამების გამღერება და ინტერვალების სიმღერა როგორც
აკომპანემენტის თანხლებით, ასევე, „ა კაპელა“ შესრულებით. სიმღერისას დროდადრო ვაკონტროლებთ
ბგერის სიმაღლეს, ანუ სმენას. სმენის განვითარებას ხელს უწყობს ნაცნობი მელოდიის ან შესწავლილი
სიმღერის სხვადასხვა ბგერიდან აწყობა, მრავალხმიანი სიმღერების შესრულება, მელოდიისთვის მეორე
ხმის შეწყობა ხმით და მუსიკალურ საკრავზე ბავშვმა უნდა შეძლოს მელოდიის მიმართულების, ბგერის
სიმაღლის, რიტმის აღქმა. ინსტრუმენტზე მელოდიის აწყობისას ბავშვს უვითარდება მუსიკალური სმენა,
რიტმი, ამ დროს ბავშვებს უმტკიცდებათ ნებისყოფა და წარმოსახვის უნარი. სმენის განვითარებას ხელს
უწყობს, აგრეთვე, სიმღერის ერთი ფრაზის ხმამაღლა შესრულება, მომდევნო ფრაზა კი გულში, უხმოდ
შესრულდეს. ინსტრუმენტი, რომელსაც გაკვეთილზე ვიყენებთ, აუცილებლად უნდა იყოს აწყობილი.
მუსიკალური სმენის განვითარებას ხელს უწყობს სასწავლო ცხრილში მუსიკის გაკვეთილის კვირაში
ორჯერ, სასურველია სამჯერ ჩატარება.
უმცროსი ასაკის ბავშვების სასიმღერო დიაპაზონი მცირეა, ის ორ-სამ ბგერას მოიცავს. ამიტომ,
მასწავლებელს ხშირად უწევს სიმღერის ტრანსპონირება სასურველ ტონალობაში. სისტემატური მუშაობისა
და ბავშვის ფიზიკური განვითარების შედეგად მისი სახმო დიაპაზონის საზღვრები იზრდება, ფართოვდება
და ხმის ჟღერადობა უფრო სავსე ხდება. ვოკალური სავარჯიშოების გამოყენება ხელს უწყობს სახმო
დიაპაზონის განვითარებას. ამისათვის მასწავლებელმა კარგად უნდა იცოდეს ბავშვის სახმო აპარატის
აგებულება, ხმის ასაკობრივი თავისებურებები და სიმღერაში მონაწილე ორგანოთა როლი.
მუსიკალური რიტმის აღზრდა მასწავლებლის მაღალ კვალიფიკაციას მოითხოვს. რიტმის გრძნობას,
როგორც მიუთითებენ, მოტორული ბუნება აქვს. რიტმის გრძნობის განვითარებისას მნიშვნელოვანია
ბავშვის უნარი - სმენის დახმარებით მართოს თავისი სხეულის კუნთური ტონუსი. რიტმის გრძნობის
აღზრდისას შეიძლება გამოყენებულ იქნას სიმღერებისა და ინსტრუმენტული პიესების მარტივი
ინსცენირება.
მუსიკალური მონაცემების განვითარებაში მნიშვნელოვან როლს ასრულებს გუნდური სიმღერა,
რომელიც ახლისებს და საინტერესოს ხდის გაკვეთილს. ამავდროულად, ის ხელს უწყობს ბავშვებში
ანსამბლურობის, სწორი სასიმღერო სუნთქვის, დიქციის გამომუშავებას, სმენითი ყურადღების აღზრდას,
მუსიკალური სმენის განვითარებას.
„მასალა, რომელიც მეხსიერების მიერ შეინახება და შემდეგ ცნობიერებაში კვლავ აღდგება,
აუცილებლობით მოითხოვს აღქმას; კვლავ აღდგენილი შინაარსი უნდა განცდილ იქნას, როგორც ნაცნობი.
ცნობის ფაქტში მდგომარეობს მეხსიერების არსი.“
ცნობიერებაში აღდგენილი მასალა არ განიცდება, როგორც პირველადი აღქმა. მასალის
დამახსოვრების პროცესში არის ინდივიდუალური
განსხვავებულობანი. არიან ინდივიდები, რომლებსაც აქვთ
მხედველობითი მეხსიერება (ოპტიკური, ნოტების
კითხვით), ზოგს კი, მოტორული (ინსტრუმენტზე
შესრულებით) და აკუსტიკური (ნაწარმოების მოსმენით)
მეხსიერება. არსებობს სპეციალური მეხსიერება:
მელოდიის, მუსიკალური ნაწარმოების, ტონების...
არსებობენ ადამიანები, რომლებსაც, მიუხედავად
ხანგრძლივი მეცადინეობისა და დიდი ენერგიის
დახარჯვისა, უჭირთ ნაწარმოების ზეპირად დასწავლა,
ვინაიდან, ამ შემთხვევაში, აკუსტიკური კომპონენტები ვერ უკავშირდება მოტორულ კომპონენტებს. ამ
შემთხვევაში ნაწარმოების დასწავლა უნდა მოხდეს კითხვით, ინსტრუმენტის გარეშე, რაც დიდ ნებისყოფას,
დროს და ენერგიას მოითხოვს, თუმცა შედეგი წარმატებულია. ეს მეთოდი, ამავე დროს, ხელს უწყობს
შინაგანი სმენის განვითარებას.
სტუდენტის სახელმძღვანელო,რომელიც გამოიცა 2016 წელს , წარმოადგენს საგანმანათლებლო რესურს, რომელიც შემუშავდა საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს განათლების ხარისხის განვითარების ეროვნული ცენტრის „პროფესიული კვალიფიკაციათა განვითარების ხელშეწყობის პროგრამის“ ფარგლებში.
მუსიკის აღქმის ინდივიდუალური და ასაკობრივი თავისებურებები
ცნობილია, რომ ადამიანი სათანადოდ რეაგირებს გამღიზიანებელზე. მუსიკას ადამიანის
ემოციაზე მნიშვნელოვანი გავლენის მოხდენა შეუძლია. მასში ყოველი კონკრეტული ვითარების შესაბამისი
ემოცია ჩნდება, რაც წარმოადგენს სინამდვილის ემოციურ ახსნა-შეფასებას. შეფასების მომენტის გარეშე
შეუძლებელია ხელოვნების ნაწარმოების აღქმაზე მსჯელობა. ბუნებასა და ხელოვნებაში მშვენიერის
დანახვა და შეფასება არის მხოლოდ ადამიანის გარკვეული უნარი. ამ უნარის მქონე ადამიანი გამოირჩევა
მაღალი ესთეტიკური გემოვნებით. მას შეუძლია ეს უნარი ხელოვნების ერთი დარგიდან მეორეში
„გადაიტანოს“, რაც სუბიექტში ესთეტიკური გემოვნების განვითარების საფუძველია.
ამერიკელი ფსიქოლოგის ვალენტაინის კვლევის თანახმად, ბავშვები ერთიდან ცხრა წლამდე,
ასახელებენ სურათზე გამოსახულ საგნებს. ფსიქოლოგი თვლის, რომ ბავშვებს გამოსახული საგნები
მოსწონთ საგნობრივ- შინაარსობრივი ინტერესის გამო. გერმანელი ფსიქოლოგები რ. ჰეკელი და რ. შაალი ასაბუთებენ, რომ დაწყებითი კლასების
მოსწავლეთა თვალსაზრისი სურათის ესთეტიკურად შეფასებისას ემთხვევა მოზრდილის ესთეტიკურ
შეფასებას.
ავსტრიელი მეცნიერის ა. კორპეტ-ტიპელის კვლევა ადასტურებს, რომ 3-4 წლის ბავშვს გააჩნია არა
მხოლოდ საგნობრივ-შინაარსობრივი ინტერესი, არამედ სურათის პრიმიტიულად ესთეტიკური შეფასების
უნარი. ამიტომ, ავტორის აზრით, სკოლამდელი ასაკიდანვე ყურადღება უნდა იქნას მიქცეული
მხატვრული გემოვნების განვითარებაზე. ესთეტიკური გემოვნება თავისი შინაარსით მუსიკალურს
უახლოვდება.
როგორც უკვე აღვნიშნეთ, მუსიკალური აღქმა და შეფასება მსმენელისგან გარკვეულ ემოციურ შეფასებით დამოკიდებულებას მოითხოვს. ქართველი ფსიქოლოგისგ. კეჩხუაშვილის კვლევები ცხადყოფს, რომ 7-8 წლის ასაკის ბავშვის მიერ
მუსიკის შინაარსის განცდაში სენსო-მოტორული განვითრებაა წამყვანი.
მუსიკალური ნაწარმოების დახასიათება-შეფასების დროს ამ ასაკის ბავშვი
მუსიკალურ ბგერათა
ინტენსივობასა და ტემპზე ამახვილებს ყურადღებას. ამ
ასაკში ბავშვი ნაწარმოების ცალკეულ ნაწილებს აღიქვამს. მას არ აქვს მოვლენის
მთლიანი აღქმის უნარი. მოსწავლემ მუსიკალური ნაწარმოები უნდა შეაფასოს
მოსმენილით მიღებული შთაბეჭდილებით. მხოლოდ სისტემატური და
გარკვეული მუშაობის შემდეგ შეუძლია ბავშვს გადმოსცეს ის, რასაც განიცდის.
თეორიული ცოდნა ეხმარება ბავშვს ნაწარმოების შინაარსის, ხასიათის, ფორმის, ჟანრის გაგებაში. ამ
ამოცანის გადაჭრაში მათ დაეხმარებათ უტექსტო ნაწარმოების სისტემატური მოსმენა. ეს კი ხელს უწყობს
ემოციური განცდის გზით ნაწარმოების მხატვრული შინაარსის წვდომას, მუსიკის მთლიანობაში აღქმას და
მუსიკალური გემოვნების განვითარებას.
მუსიკალური ნაწარმოების აღქმისა და მხატვრული შინაარსის გაგების გამარტივების მიზნით,
მასწავლებელი წინასწარ ამზადებს ბავშვს, რომ ის დაინტერესდეს მუსიკალური მასალით. მოსასმენი
მასალის დამახასიათებელ ეპიზოდებზე ყურადღების აქცენტირება ეხმარება მოსწავლეს, რომ დაამყაროს
გარკვეული კონტაქტი ნაწარმოებთან. დროის სიმცირის გამო მასწავლებელი მოკლედ და მკაფიოდ ამბობს
სათქმელს მნიშვნელოვან ეპიზოდებზე,,
რათა არ გამოიწვიოს მოსწავლეთა
გადაღლილობა და ამით ხელი შეუწყოს
ნაწარმოების ყურადღებით მოსმენას.
ქართულ მუსიკასთან ერთად
ბავშვებს ვაცნობთ უცხოურ კლასიკურ
მუსიკალურ რეპერტუარს. მაგალითად,
წელიწადის დროების გაცნობასთან
დაკავშირებით, შესანიშნავი ნიმუშია
ჩაიკოვსკის პიესა „ტოროლას სიმღერა“
ციკლიდან „წელიწადის დრონი“ (მარტის
თვე). საუბრისას გავაცნობთ პ. ჩაიკოვსკის
ბიოგრაფიულ მონაცემებს (1840-1893).
აღვნიშნავთ, რომ მან დიდი
მემკვიდრეობითი შემოქმედება დაუტოვა მთელ მსოფლიოს (და არა მხოლოდ რუსეთს): ბალეტები „გედების ტბა“, „მაკნატუნა“; ოპერები: „ევგენი
ონეგინი“, „პიკის ქალი“, „მაზეპა“; სიმფონიები, საფორტეპიანო ნაწრმოებები, რომანსები და ბევრი სხვა.
https://www.youtube.com/watch?v=_P65WNm48p0 კომპოზიტორის ბიოგრაფიის გაცნობა გაზრდის ამ ნაწარმოებისადმი ინტერესს. „ტოროლას სიმღერის“
მოსმენის შემდეგ შევეცადოთ ბავშვებმა თვითონ ისაუბრონ ნაწარმოების ხასიათზე, მის მხატვრულ
მხარეზე, გაგვიზიარონ თავიანთი შთაბეჭდილება... ჩაიკოვსკის პიესა თავისი შინაარსით შეიძლება
დავუკავშიროთ უკვე შესწავლილ ნ. გაბუნიას სიმღერას - „აქარგული - ჩაქარგული“, მაგრამ უნდა
აღინიშნოს, რომ აქ, მიუხედავად გამოცოცხლებული ბუნებისა, გადმოცემულია სევდა, შეიგრძნობა
გაუბედავი იმედები. მინორული კილო პიესას ელეგიურ ხასიათს ანიჭებს. (ჩაიკოვსკის აღნიშნული
ნაწარმოები შეიძლება დავუკავშიროთ სხვა რომელიმე, უკვე ნასწავლ სიმღერას, რომელიც გამოირჩევა
იმავე თემატიკით).
ინტერესი და სიყვარული მუსიკისადმი სიამოვნებას ანიჭებს ადამიანს. ამიტომ, ის ცდილობს
მრავალგზის მიიღოს ამგვარი განცდა. რეპერტუარის არჩევანი მიუთითებს ბავშვის მუსიკალურ
გემოვნებაზე, დამოკიდებულებაზე მუსიკის მიმართ. სისტემატური მუშაობა გამოუმუშავებს პატარებს
შეფასებით კრიტერიუმებს.
მუსიკის მოსმენა მოსწავლეს საშუალებას აძლევს გაეცნოს ჟანრულ მრავალფეროვნებას რეპერტუარი
აუცილებლად შერჩეული უნდა იყოს ეროვნული სასწავლო გეგმისა და მათი ასაკის გათვალისწინებით.
ნაწარმოების აღქმა და მასზე მსჯელობა რთული ამოცანაა. მასწავლებელმა უნდა დააინტერესოს ბავშვები
მოსასმენი მასალით. გარკვეული პერიოდის შემდეგ მოსწავლეები თავად შეძლებენ ნაწარმოებზე
მსჯელობას და მის სწორ შეფასებას.
ეს საინტერესოა! სტუდენტის სახელმძღვანელო,რომელიც გამოიცა 2016 წელს , წარმოადგენს საგანმანათლებლო რესურს, რომელიც
შემუშავდა საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს განათლების ხარისხის
განვითარების ეროვნული ცენტრის „პროფესიული კვალიფიკაციათა განვითარების ხელშეწყობის
პროგრამის“ ფარგლებში.
მუსიკალურ - პედაგოგიური და ფსიქოლოგიური
ამოცანები
მუსიკალური მასალის სისტემატიზაცია
საზოგადოების მუსიკალური მომზადების დონე ბევრად განსაზღვრავს, თუ როგორ მიმდინარეობს
სკოლაში მუსიკის სწავლება. ბოლო პერიოდში სკოლაში მუსიკალურ აღზრდას განსაკუთრებული
ყურადღება ეთმობა. მუსიკის გაკვეთილები სულ უფრო მტკიცედ იკიდებს ფეხს სკოლის ცხოვრებაში.
სკოლაში მუსიკალური აღზრდის მიზანია პიროვნების სულიერი კულტურის ფორმირება, ბავშვებში
მუსიკისადმი სიყვარულისა და ინტერესის გაღვივება, მუსიკის განცდის უნარის განვითარება. სკოლამ
ხელი უნდა შეუწყოს მოსწავლეებში მაღალი მუსიკალური მოთხოვნილებების, კულტურისა და გემოვნების
განვითარებას, რაც მნიშვნელოვან როლს თამაშობს პიროვნების ჰარმონიულ განვითარებაში.
მოზარდი თაობის მუსიკალური აღზრდის საქმეს საქართველოში უძველესი დროიდან ექცევა
ყურადღება. ქართული მუსიკალური კულტურის განვითარებაში საბავშვო მუსიკას, როგორც
დამოუკიდებელ ჟანრს, მეტად მნიშვნელოვანი ადგილი
უჭირავს. მას განვითარების დიდი ხნის ისტორია აქვს.
ბავშვთა მუსიკალური აღზრდის გამოცდილება მოწმობს
იმას, რომ შესაძლებელია კარგი შედეგების მიღწევა, თუ
გამოვიყენებთ სწორ პედაგოგიურ მეთოდებს, რომლებიც
უნდა ეყრდნობოდეს კარგ თეორიულ განათლებას, ბავშვთა
ხმების თავისებურებების ზედმიწევნით ცოდნას,
თითოეული მოსწავლისადმი ინდივიდუალურ მიდგომასა და
პედაგოგის უნარს - ზუსტად გამოიყენოს რეპერტუარი
ბავშვის სწორი მუსიკალური აღზრდა-განვითარებისთვის. მასწავლებელი მუდმივად უნდა ზრუნავდეს
ბავშვის მუსიკალური გამოვნების ჩამოყალიბებასა და მუზიცირების სურვილის აღძვრაზე, რაშიც მას
ეხმარება მუსიკალური მასალის (რეპერტუარის) სწორად შერჩევა და მისი მხატვრული შესრულება.
რეპერტუარის მოძიება და შერჩევა უნდა მოხდეს მოსწავლეთა ინდივიდუალური და ასაკობრივი
თავისებურების გათვალისწინებით.
სიმღერა ადამიანის ცხოვრების განუყოფელი ნაწილია. იგი ბავშვისთვის საყვარელი და სასიამოვნო
ჟანრია. ამიტომ, პატარა ყოველთვის ღიღინებს - თამაშისა თუ სხვა საქმიანობის დროს. სიმღერა დიდ როლს
თამაშობს ბავშვის მუსიკალურ განვითარებაში. ვოკალური აღზრდა საშემსრულებლო ხელოვნებაა,
რომელიც ხელს უწყობს მოსმენის კულტურის ფორმირებას, ყურადღებისა და სმენითი მეხსიერების
აღზრდას, სმენისა და ხმის კოორდინაციის განვითარებას. როგორც ცნობილია, ადამიანის ხმა ბუნებრივი
საკრავია. სიმღერის შესწავლისას დაცული უნდა იყოს ბავშვის ხმის ასაკობრივი დიაპაზონი (დიაპაზონი
არის ხმის მოცულობა ადამიანის ყველაზე დაბალიდან ყველაზე მაღალ ბგერამდე, რომლის ფარგლებშიც
ხმა თავისუფლად, ბუნებრივად, ყოველგვარი დაძაბულობის გარეშე ჟღერს). სიმღერის სწავლების
პარალელურად დიდ ადგილს ვუთმობთ მუსიკალური საქმიანობის სხვა სახეებსაც და უნდა ვეცადოთ მათ
ერთმანეთთან დაკავშირებას, გავაერთიანებთ თემატურად მუსიკის მოსასმენ და სასიმღერო მასალას.
მაგალითად, რ. სებისკვერაძის სიმღერა „წვიმაა“ შესწავლის შემდეგ ბავშვებს მოვასმენინოთ ახალი,
მათთვის უცნობი, იმავე თემატიკის მაიკაპარის საფორტეპიანო პიესა - „წვიმა“ ( ს. ნასიძის საფორტეპიანო
პიესა „წვიმა“ ან ნებისმიერი კომპოზიტორის იმავე თემატიკის ნაწარმოები). მუსიკალურ–რიტმული აღზრდის დროს განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება მუსიკალური
მასალის (რეპერტუარის) მოძიებას და სწორად შერჩევას. ყველა პიესა არ გამოდგება მოძრაობაზე
მუშაობისთვის. უნდა შეირჩეს ისეთი ნაწარმოები, რომელსაც აქვს ნათელი ფორმა და ბავშვის
გონებისათვის არის მისაწვდომი. მუსიკალურ პიესასა ან ნაწყვეტში ნათლად უნდა იყოს წარმოდგენილი
მუსიკალური გამომსახველობის ის საშუალება, რომელზეც პედაგოგმა ბავშვის ყურადღება უნდა
გაამახვილოს (ტემპის ცვალებადობა, დინამიკური კონტრასტები). ამავე დროს ყურადღებას ვამახვილებთ
ცალკეული მუსიკალური გამომსახველობის საშუალებებზე, რომლებიც დომინირებს კონკრეტულ
ნაწარმოებში.
საკრავიერი მუსიკის შინაარსი, რომელიც შექმნილია კონკრეტულ თემაზე (სიუჟეტზე), მოცემულია
სპეციალურ სიტყვიერ განმარტებასა (პროგრამაში) ან
ნაწარმოების სათაურში. პროგრამული ნაწარმოები აღრმავებს
მოზარდის ემოციურ სამყაროს და ინტელექტუალურ
შესაძლებლობებს. პროგრამულობა მსმენელს ეხმარება
შინაარსის გაგებაში, შემსრულებელს კი - ავტორის ჩანაფიქრის
სწორად გადმოცემაში.
საბავშვო ბაღისა და უმცროსი სასკოლო ასაკის
ბავშვებისთვის განკუთვნილი მუსიკალური მასალა, მოსასმენი
და შესასწავლი რეპერტუარი ძირითადად შეადგენს ისეთ მუსიკალურ ნაწარმოებებს, რომლებსაც
გარკვეული ტექსტი გააჩნია, რაც ნაკლებად უწყობს ხელს ბავშვებში მხატვრული შინაარსის აღქმისა და
ნაწარმოებისადმი შეფასებითი დამოკიდებულების გამომუშავებას. ამიტომ, გაკვეთილზე მხოლოდ
სასიმღერო რეპერტუარით შემოფარგვლა დაუშვებელია. უმცროსი ასაკიდანვე მოზარდი უნდა გაეცნოს
მუსიკის რთულ და მრავალფეროვან ენას, საჭიროა გაკვეთილზე გარკვეული როლი დაეთმოს არა მხოლოდ
ნაწარმოების სიტყვიერი ტექსტის შინაარსს, არამედ მნიშვნელოვანია ყურადღება გამახვილდეს
მუსიკალურ მასალაზე, მისი მხატვრული შინაარსის აღქმასა და შეფასებაზე. პატარებმა უტექსტო მუსიკის
მოსმენით, ემოციური განცდის გზით, უნდა შეძლონ ნაწარმოების მხატვრული შინაარსის წვდომა. სწორედ
ამ პრობლემის გადაჭრაში გვეხმარება სწორად მოძიებული და ასაკობრივად ზუსტად შერჩეული
რეპერტუარი, რომელმაც უნდა გამოუმუშაოს მოსწავლეს დადებითი განწყობა მუსიკის მიმართ. ბავშვმა
უნდა ისწავლოს მუსიკის განცდა და გაგება. მუსიკა უნდა გახდეს მისთვის ბუნებრივი და გასაგები. ამიტომ,
ყოველი გაკვეთილი უნდა იყოს დატვირთული ისეთი მუსიკალური მასალით, რომელიც ბავშვებში იწვევს
სასიამოვნო ემოციებს, აძლევს თვითგამოხატვის შესაძლებლობას, რაც სასწავლო პროცესის წარმატების
პირობაა. მუსიკალური მასალის მოძიება ხელმისაწვდომია სკოლის ბიბლიოთეკებში, სპეციალურ სამუსიკო
სკოლებში, ინტერნეტით...
გაკვეთილისთვის მოძიებული და შერჩეული მუსიკალური მასალა
უნდა გამოირჩეოდეს ლაკონიურობით, დინამიკურობით, მკვეთრი
რიტმით, გამოხატავდეს მოზარდის ბუნებას, აზროვნებას, ოცნებებს,
ბავშვურ მიამიტობას, უშუალობას... თითოეული პიესა დაწერილი უნდა
იყოს ბავშვისთვის გასაგები მუსიკალური ენით. ამ თვისებების
წყალობით, პიესები ადვილად მისაწვდომია ბავშვისთვის და ხელს
უწყობს მოზარდებში მუსიკალური გემოვნების ჩამოყალიბებას.
სწორად მოძიებული და ასაკობრივად ზუსტად შერჩეული
მაღალმხატვრული მუსიკალური მასალის გაცნობით შევძლებთ საინტერესოდ და ბუნებრივად შევიყვანოთ პატარები მუსიკის რთულ და მიმზიდველ სამყაროში,
ვაზიაროთ ისინი ამ უმშვენიერეს დარგს.